Czy możliwe jest stworzenie dogłębnej analizy psychologicznej w zaledwie 13 minut? Czy możliwe jest wykreowanie poruszającej opowieści bez słów? Na te pytania odpowiedź zna doskonale Daria Kashcheeva, czyli reżyserka Córki (Dcera, Daria Kashcheeva, Czechy, 2019), czeskiego filmu animowanego z 2019 roku. Dzieło docenione na całym świecie otrzymało w przeciągu zaledwie pół roku aż 38 nagród, a w 2020 tą najbardziej pożądaną, czyli Oscara. Twórczyni, wykorzystując własne doświadczenia i studium psychologii relacji, stworzyła prawdziwe uniwersum ran z przeszłości.
Fabuła oparta na wspomnieniu, wprowadza nas w świat kobiety dotkniętej w dzieciństwie brakiem ojcowskiej miłości i wsparcia. Po latach, przy szpitalnym łóżku umierającego ojca, wlatujący przez szybę ptak stanie się dla kobiety okazją do stanięcia twarzą w twarz z traumą. Wraz z bohaterką, powrócimy do jednego dnia z jej życia, kiedy to przynosząc w dłoniach do domu nieżywego ptaka, oczekiwała zrozumienia, ciepła i bliskości. W zamian dostała odrzucenie i... ciszę.
Daria Kashcheeva buduję swoją opowieść właśnie ciszą. Milczenie okalane jest jedynie niepokojącym szumem i dźwiękami otoczenia. Paradokumentalny styl wzbogacony jest o niezwykłą ekspresję- nie znajdziemy tu statycznych ujęć i perfekcji. Dostajemy za to ujęcia z ręki, zbliżenia, dynamizm zarówno w ruchach kamery, jak i postaci. Faktura lalek, makijaż, brud są tu pochwałą dla realizmu, ale także hołdem dla prawdy i emocji. Uczucia bowiem są dla reżyserki najbardziej istotne. Buduje ona świat przeobrażeń, rzeczywistość pomiędzy dziecięcą wrażliwością i wyobraźnią a smutkiem dorosłości. Wszystko to pokazać ma nam, jak działa trauma, i jak istotne jest poradzenie sobie z nią.
Córka to film doskonale dopracowany artystycznie, dzieło poszukujące nowych znaczeń, będące analizą życiowych, ważnych mechanizmów. Przepełnione symbolami, może stać się okazją do refleksji nie tylko na temat relacji pomiędzy rodzicem a dzieckiem, ale także studium naszych potrzeb i lęków. Opowieść oparta na smutku, daje jednak każdemu widzowi nadzieję- każdy lęk, z którym staniemy twarzą w twarz, może odfrunąć niczym filmowy ptak.
Autor: Klaudia Zygmunt